DENİZLİ'NİN COĞRAFİ YAPISI

Denizli dağları, gölleri, ovaları, yaylaları

Denizli COĞRAFİ YAPI YÜZÖLÇÜMÜ, BÖLGE İÇINDEKI KONUMU, KOMŞULARI VE İLİN TOPOĞRAFİK YAPISI 

Denizli, Anadolu yarımadasının güneybatısında, Ege bölgesinin güneydoğusunda, Ege-İç Anadolu ve Akdeniz Bölgeleri arasında bir geçit teşkil eder. Çameli, Kale ve Beyağaç ilçeleri Akdeniz; Sarayköy, kısmen Buldan ve Denizli merkez ilçesinin Çürüksu Vadisi Ege, diğer ilçeleri ile İç Anadolu Bölgesi iklimine dahil olmakta, bu durum iklim ve bitki örtüsü üzerine etki yapmaktadır. Sınır itibariyle doğudan Burdur, Isparta, Afyon ve batıdan Aydın, Manisa, kuzeyden Uşak, güneyden ise Muğla illeri ile komşu bulunmaktadır. İl topraklarının %47' si dağlar, %28' si ovalar, %23' ü platolar ve %2' si yaylalardan oluşmaktadır. İl 28 0 30'- 29 0 30' doğu meridyenleri ile 37 0 12'- 38 0 12' kuzey paralelleri arasındadır. Genellikle Akdeniz basıncının tesiri altına girer. 11868 km 2 genişliği olan ilde nüfus yoğunluğu 64' dür. Denizden yüksekliği 428 m' dir. 2019 nüfus sayımına göre toplam nüfusu 1.037.208'dir. 

Yeryüzü Şekilleri:Denizli ili yüzey şekilleri bakımından dalgalıdır. Alçak ve yüksek ovalar, yaylalar ve dağlar birbirini tamamlar. Arazisi denizden yüksektir. Deniz yüzeyine en yakın yer Sarayköy ilçesi olup, 170 metre rakımındadır. Denizli 428, Buldan 609, Güney 800, Çal ve Çardak 850, Acıpayam ve Tavas 950, Çivril 975, Kale 1000, Çameli ise 1359 metre rakımındadır. Alçak kısımlar; Böceli, Goncalı, Sarayköy ve Denizli ovaları ile Buldan ilçesinin Büyük Menderes vadisidir.

    Karcı Dağı’nın kuzey eteklerine düşen Denizli kent merkezi, meğilli bir arazi üzerinde bulunur ve bu arazi hafif tepeler dizisi ile Çürüksu vadisindeki alçak ovalardan ayrılır.

DAĞLAR 

Honaz Dağı: Yükseltisi 2571 metredir. Denizli’nin 17 km. güneydoğusunda yer alır, yamaçları dik ve mehillidir. İlin en yüksek dağıdır. Koruma altına alınarak “milli park” yapılmıştır. Yılın çoğu zamanında, tepelerinde kar bulunur.
 Karcı Dağı: Denizli’nin güneyinde yer alır. En yüksek yeri Gökbel Tepesi 2308 metredir. Akdeniz ve Ege Bölgelerini birbirine bağlayan Kazaklıbeli Geçidi 1250 metredir. Zirvede çoğu zaman kar bulunur. 11 / 114
 Sazak Dağı: 1143 metre yüksekliğindedir. Çal,Çivril, Sarayköy ve Buldan ilçeleri sınırlarında kalmaktadır.
Beşparmak Dağı: 1307 metre yüksekliğindedir. Çardak Baklan , Çivril ilçeleri ile Afyon ve Denizli il sınırını birbirinden ayırır.
Maymun Dağı : Çardak ilçesinin kuzeyinde, denizden yüksekliği 1733 metredir.

 Elma Dağı: Denizli-Burdur sınırını çizer ve Söğüt Dağlarını içine alır. 1805 metre yüksekliğindedir.

 Büyük Çökelez Dağı : Sarayköy ovasının doğusundan Çal ilçesine kadar uzanır. Pamukkale’nin kuzeyini kuşatır. 1840 metre yüksekliğindedir.

 Kızılhisar Dağı: 2241 metre yüksekliğinde, Serinhisar ilçesi ile Tavas ilçesi arasındadır. Burgaz (Bulkaz) Dağı: Çivril’in kuzeyinde, 1990 metre yüksekliğindedir. Eşeler Dağı: Acıpayam ovasının doğusunda, 2254 metre yüksekliğindedir.
Sandıras Dağı: 2294 metre yüksekliğindedir. Beyağaç ilçesi ile Muğla Köyceğiz ilçesi arasında uzanır. Gölgeli Dağlar adı ile de anılmaktadır. 12 / 114 Babadağ: 2308 metre yüksekliğindedir. Denizli’nin güneyinden batısına doğru uzanır. Menteşe dağ sisteminin bir uzantısı olarak sıradağ şeklinde, Akdaş olarak ta anılmakta
 Bozdağ: Acypayam-Gireniz vadisi ile Tavas Barza ovası arasında, 2421 metre yüksekliğindedir. 

Akdağ: 2449 metre yüksekliği ile Denizli ilinin ikinci yüksek dağıdır. Denizli-Afyon sınırı boyunca devam eder.  

 İLİMİZİN SU KAYNAKLARI AKARSULAR

 Büyük Menderes: Ege Bölgesinin en büyük nehri olan Büyük Menderes nehrinin toplam uzunluğu 529 km’dir. Nehrin Denizli il sınırları içindeki uzunluğu 194 km’dir. Uzun yıllar ortalamasına göre debisi 44,32 m3/sn’dir. Çivril Işıklı Baraj Gölünden çıkarak Çivril, Çal ve Baklan ovalarından geçerek, Bekilli, Çal ve Güney ilçe sınırlarının kesiştiği noktada Adıgüzeller ve Cindere Barajlarını besler. Merkez ilçe, Sarayköy, Akköy ve Buldan tarım arazilerinin büyük bir kısmını sulayan Büyük Menderes nehri, Mandek köyü yakınında Uşak’tan gelen Banaz çayını, Sarayköy yakınlarında Denizli’den gelen Çürüksu (Çürük Menderes) çayını da alarak Aydın sınırına girer. Baklan, Çivril, Çal, Merkez ilçe, Buldan ve Sarayköy İlçelerinde yaklaşık 55.000 ha tarım alanını sulamaktadır. 

Çürüksu: Uzunluğu 101 km, il içi uzunluğu 96 km, debisi 9,26 m3/sn’dir. Suyu çok kireçli olduğu için bu adı almaktadır. Yaz aylarında suları azalmaktadır. Kaklık güneyinde Kelkaya dibinde Karaçay’ı, sonra Honaz çayını alır. Denizli’nin 10 km kadar güney doğusunda Gökpınar suyunu alır. Korucuk mevkiinde suları bir kanalla alınarak Sarayköy’e doğru uzatılmıştır. Merkez, Sarayköy, Honaz ve Akköy içlerinde toplam 13.505 ha tarım alanının sulanmasında kullanılmaktadır 

Akçay (Bozdoğan Çayı): Uzunluğu 157 km, il içi uzunluğu 70 km, debisi 17,37 m3/sn’dir. Kaynağını Bozdağ ve Sandraz dağlarından almaktadır. Kızılcabölük yakınlarından çıkan Yenidere çayını da içine alarak sularını çoğaltır. Eskere ovası ve Bozdoğan ovasını sular. Su buralarda Bozdoğan çayı adını alır. Üzerinde taşkından koruma, sulama ve elektrik üretimi amacıyla kurulmuş Kemer barajı bulunmaktadır. 13 / 114 14 / 114 Dalaman (Gireniz) Çayı: Uzunluğu 201 km, il içi uzunluğu 81 km, debisi 17,37 m3/sn’dir. Akarsu karstik kaynaklarla beslenir. İlk kuvvetli kaynaklarını Söğüt gölü ve Dirmil yaylaları tarafından almaktadır. Gölhisar ovasında birleşerek Dalaman çayını oluşturur. Acıpayam ovası kenarından sonra, Gireniz boğazına girer. Gireniz (Kelekçi) suyunu alır. MuğlaKöyceğiz sınırını geçerek Akdeniz'e dökülür. Acıpayam ilçesinde toplam 9.418 ha tarım alanını sulamaktadır. Kufi Çayı: Uzunluğu 97 km, il içi uzunluğu 32 km, debisi 3,34 m3/sn’dir. Büyük Menderes'e dökülür. Çivril'in Çapak köyünün 5 km doğusunda başlar, Işıklı rezervuarında biter. Banaz Çayı: Uzunluğu 170 km. il içi uzunluğu 13 km’dir. Murat Dağı'nın güneyinden doğar. Büyük Menderes'e katılmadan biraz yukarıda 50 m yükseklikten kuvvetli bir sut yapar. Güney'in elektriği bu su ile sağlanır. Bu çevrede küçük yan sularla bir çok değirmen döndüğünden Güneyli'ler buralara değirmen Deresi de derler. Bu boğazda Çal yönünden Menderes'e açılan Kurudere'ye Cehennem Deresi de denir.

 Hamam Çayı: Uzunluğu 48 km, il içi uzunluğu 17 km’dir. Güney Aşağı Çeşme köyünün 9 km kuzeydoğusunda başlar. Güney Adıgüzeller köyünün 3 km kuzeydoğusunda sona erer. Gökpınar Çayı: İl içi uzunluğu 38 km, debisi 2,86 m3 /sn’dir. Tavas'ın 10 km. kuzeydoğusundan başlar, Denizli'nin 9 km. kuzeyinde Çürüksuya dökülür. Yenidere: İl içi uzunluğu 70 km, debisi 2,46 m3 /sn’dir. Kale'nin 13 km güneydoğusundan başlar, Kale'nin Karakaya köyünün 2km batısında Akçay'a dökülür. 

Derbent Çayı: İl içi uzunluğu 32 km, debisi 1,00 m3 /sn’dir. Buldan'ın 6 km. batısından başlar, Buldan'ın 16 km. kuzeyinde Alaşehir çayına dökülür. Bölgenin iklimine bağlı olarak akarsuların debileri Aralık, Ocak, şubat ve Mart aylarında ortalama debinin 15 katı seviyesine çıkabilmektedir. 

GÖLLER

Doğal Göller Acıgöl (Çardak Gölü): Tektonik oluşumlu bir göldür. Yüzölçümü 41,34 km2 ’dir. Çardak ilçesi ile Afyon-Dazkırı ilçesi arasında yer almaktadır. Göldeki tuz ile birleşik olarak potasyum, sodyum ve sülfat bulunmaktadır. Bu maddeler göl kenarında kurulan işletmeler tarafından değerlendirilmektedir. 

Beylerli (Çaltı) Gölü: Acıgölün 20 km güneybatısındadır. Derinliği azdır. En derin yeri 4 m’dir. Yüzölçümü 4,12 km2 ’dir. Karagöl: Yüzölçümü 0,20 km2 , denizden yüksekliği 1.250 m’dir. Akarsularla beslenen bir krater gölüdür. Çambaşı ve Bozkurt ilçesinin üstünde, çamlar arasında yer alan 3-4 gölden oluşmaktadır. Suları tatlıdır. 15 / 114 Süleymanlı Gölü: Yüzölçümü 1,05 km2 , denizden yüksekliği 1.150 m’dir. Buldan ilçesi sınırları içerisindeki Süleymanlı yaylasında ve Sazak düzlüğündedir. Gölün suları tatlıdır. Çevresi turistik bir kamp yeridir. Kara avcılığı yapılmaktadır.

 ÇİVRİL IŞIKLI GÖLÜ SU KUŞLARI KORUMA ALANI 

    Yüzölçümü 65,87 km2 , denizden yüksekliği 814 m, en derin yeri 8 m  alanı ise 3500 ha. civarındadır.  Çivril ilçesinde yer almaktadır. Işıklı suyu, Kufi çayı gibi sularla beslenmektedir. Suların kontrol altına alınması için Işıklı Barajı yapılmıştır. Suları tatlıdır. İçinde tatlı su balıkları yaşamakta olup, sularıyla Büyük Menderes'i beslemektedir. Işıklı gölü Dinar’ın kuzeybatısında Çivril Ovası’nda yer alır. Uluslar arası Ramsar Sözleşmesi ile A Sınıfı Sulak Alan statüsüne alınmıştır. Taşıdığı potansiyel nedeni ile Denizli Milli Park Mühendisliği’nce “Su Kuşları Koruma Alanı “ olarak tescili önerilmiştir. Göl, Büyük Menderes Nehri, Karanlık Dere ve Kuti Çayı ile beslenmektedir. Doğudan gelen su kaynaklarıyla beslenen gölün doğu, batı ve güney kıyılarında setler yapılmıştır. Bu nedenle gölde su seviyesi yükselmiş ve sazlıklar azalmıştır.

    Göl, su kuşları için de önemli bir yaşam ortamı oluşturmaktadır. Bölgede kuluçkaya yatan türlerden; Küçük Baladan, Alaca Balıkçıl, Küçük Ak Balıkçıl, Büyük Ak Balıkçıl, Erguvan Balıkçıl, Çeltikçi, Boz Kaz, Angıt, Pasbaş Dalağan, Deniz Kartalı, Saz Delicesi, Kızıl Şahin, Uzunbacak, Gülen Sumru, Bıyıklı Sumru, Akkanatlı Sumru, Kır İncirkuşu önemli örneklerdir. Kışın gölde gözlenen su kuşlarından; Küçük Karabatak (maks. 390), Büyük Ak Balıçıl (maks. 140), Sakarca Kazı (maks.3100 ), Boz Kaz (maks. 920), Çamurcun (maks. 5025), Kılördek (maks. 7800), Kepçel (maks.750), Batak Çulluğu (maks. 1080) örnek verilebilir.

    Ayrıca Deniz Kartalı, Sakallı Akbaba, Gökçe Delice, Büyük Orman Kartalı (maks.16), Şah Kartal, Bıyıklı Doğan, Ulu Doğan bölgede kışlayan yırtıcılardır. Ayrıca Akdağ’dan su içmeye gelen yaban domuzu ve geyik de görülmektedir.

BEYAĞAÇ KARTAL GÖLÜ TABİATI KORUMA ALANI 

      Denizli ili, Beyağaç ilçesinin güneyindeki Çiçekbaba dağının zirvesinin kuzeye bakan yamacında yer alır. Denizden yüksekliği 1903 m.dir. Kartal gölü ve çevresi Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Yaban Hayvanı Koruma Genel Müdürlüğü tarafından koruma alanı olarak ilan edilmiştir. Türkiye’nin en yaşlı Karaçam ormanı buradadır. Kartal Gölü ve “Anıt Orman” civarı, bitki florası bakımından çok zengindir. Doğa bilimcileri için ilgi odağıdır.

      Sandıras Dağı zirvelerinden biri olan Ulugöl Tepe (2261 m.) mevkiinden itibaren kuzey doğuya doğru 1.5 km. boyunda, 500-700 m.eninde ve 2200 m.'den başlayarak inen bir buzul vadisi uzanmaktadır."Kartal Gölü Buzul Vadisi" adıyla anılan bu vadi belirgin buzul aşındırma ve biriktirme şekillerini bünyesinde bulundurmaktadır. Buzul Vadisi boyunca profilin yukarı kısmında 3 tarafı dik yamaçlarla çevrili yarımay şeklindeki çanakla başlamakta ve eğim boyunca basamaklı bir iniş göstermektedir.

      Sahada karaçamın saf meşcereler oluşturması, aralarında anıt ağaç niteliği gösteren yaşlı ve boylu fertlerin bulunmasıyla (yaş ortalaması 250-700 civarında) nadir orman ekosistemi özelliği göstermektedir. Kartal Gölü çevresinde alpin bitki örtüsü hakim olup, karahindibağ, sarı çiçekli gazal boynuzu, üç gül, yonca gibi çayır ve mera bitkileri açısından da zengindir. Gölde küçük balıklar yaşamaktadır.

      Buzul vadisinde oluşmuş bir moren seddi gölü olan Kartal Gölü ile çevresinde karaçamın saf meşcere oluşturulması ve aralarında anıt ağaç özelliği gösteren bireylerin bulunması nedeniyle bu yörenin özelliklerini korunarak bilim ve eğitim çalışmalarının hizmetine sunmak, doğal özelliği bozulmadan korunmasının sağlanmasının yanı sıra, bu alanlarda günümüz insanının ve gelecek nesillerin faydalanmasının temini amacı ile yörenin 1309 Ha. kısmı Tabiatı Koruma Alanı olarak ayrılmıştır. 

 Türkiye'nin en yaşlı Karaçam ormanı burada bulunmaktadır. Ağaçların yaşları 850 ile 1.300 yıl arasında değişmektedir. Kartal gölü ve "Anıt Orman" civarı, bitki florası bakımından çok zengindir. Doğa bilimcilerin ilgi odağıdır. Baraj Gölleri Hizmette Olanlar

 Gökpınar Barajı Vali Yazıcıoğlu Gölü: Denizli ilinin 6 km kuzey doğusunda, Gökpınar deresi üzerinde inşa edilmiştir. Sulama amaçlı olan baraj 5.824 ha tarım alanının sulanmasında takviye olarak kullanılmaktadır. 

Adıgüzel Barajı: Denizli iline bağlı Güney ilçesinin 16 km doğusunda Büyük Menderes akarsuyu üzerinde kurulmuştur. 1990 yılında hizmete girmiştir. Aşağı Büyük Menderes Projesi içerisinde yer alan Adıgüzel Barajı ve hidroelektrik santrali, Denizli ve Aydın illerindeki sulama alanlarına hizmet sunma yönünden en büyük ve önemli kilit tesistir. Barajın göl alanı, Denizli ve Uşak il sınırları içerisinde yer almaktadır. Adıgüzel barajı Türkiye'de işletmeye açılmış olan ve inşa halindeki barajlar içerisinde temelden 9. sırada, dolgu hacmi bakımından 11. sırada ve yıllık enerji üretimi bakımından ise 20. sırada yer almaktadır. Sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretim amacıyla inşa edilen barajın Tipi: Zonlu kaya dolgu. Yüksekliği: 145 m (Talvegden), Kret Uzunluğu: 504m, Gücü: 2,30mw, Göl Yüzeyi: 50040 ha, Üretilen Enerji (Yıllık): 208,10 kwh’dir. 12.545 ha‘ı Denizli ili sınırlarında, 82.280 ha’ı Aydın ili sınırlarında olmak üzere toplam 94.825 ha tarım alanının sulanmasında kullanılmaktadır. Işıklı Gölü Depolaması (Barajı) :Çivril ilçesi sınırları içerisindedir. 1953 yılında önü sertlenerek bir su rezervuarı haline gelmiştir. Baraj gölü sayesinde gölün çevresindeki ilçe ve köyler, taşkınlardan korunmakta, yaz mevsiminde Nazilli, Aydın, Söke ovalarının sulanmasında göl suları kullanılmaktadır. İlimizde Çivril, Baklan, Çal ve Bekilli İlçelerinde toplam 55.836 ha tarım alanının sulanmasında kullanılmaktadır. B.Menderes, Kufi çayı ve Işıklı Pınarları tarafından beslenmektedir. 16 / 114

 Beylerli Göleti: Çardak İlçesi Beylerli Kasabasında bulunmaktadır. Değirmendere üzerine inşa edilmiştir. Sulama amaçlı göletin tipi kil çekirdekli toprak dolgu, Talveg yüksekliği 48 m, kret kotu 1.028 m, depolama hacmi 3,25 km3 , yağış alanı 58,8 km2 ’dir. Çardak ilçesinde toplam 762 ha tarım alanını sulamaktadır. Tavas Göleti ve Sulaması: Denizli iline bağlı Tavas ilçesinin 8 Km kuzeydoğusundadır. Sulama amaçlı göletin tipi zonlu toprak dolgu, Talveg yüksekliği 35 m, depolama hacmi 2 km3 , yağış alanı 89 km2 ’dir. Tavas ilçesinde toplam 225 ha tarım alanını sulamaktadır. Yapılmakta Olan Barajlar 

BULDAN SÜLEYMANLI YAYLA GÖLÜ

   Yüzölçümü 466,5 dekar, denizden yüksekliği 1.150 m’dir. Buldan ilçesi sınırları içerisindeki Süleymanlı Köyünün doğusundaki Süleymanlı Yaylasında ve Sazak düzlüğündedir. Gölün suları tatlıdır. Nilüferlerin gelişmesi ve alanın % 15 inde ağaçlık alan oluşmaya başlaması gölün derinliğinin az olduğunun göstergesi sayılmaktadır. Göl çevresinde özellikle küçükbaş olmak üzere hayvancılık yapılır.

   Göç eden kuşların kısa süreli konaklama yeri olan gölde sazan ve yayın balığı bulunur. Göl çevresinde yabani tavşan, domuz, oklu kirpi, porsuk, yeşilbaş ördek, ak pelikan, sakar meke gibi yabani hayvanlar sıklıkla görülür.

   Gölün çevresinde kuru ve ıslak nemli zeminlerde 95 bitki grubu bulunmakta bunlardan 2 çeşidi endemik, 62 çeşidi göl çevresinde ve 33 adedi de göl içerisinde askıda veya göl zeminine tutunmuş olarak yaşamaktadır.1.Derece Doğal Sit Alanı içerisinde yer alan göl ve çevresi turistik bir kamp yeri olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda kara avcılığı yapılabilmektedir.

Yenidere Barajı: Denizli iline bağlı Tavas ilçesinin 19 km batısında Yenidere çayı üzerinde inşa edilmektedir. Sulama amaçlı inşa edilmiş olup, Talvegden Yüksekliği:43 m’dir, Tipi: Kil çekirdekli toprak dolgu, Toplam Göl Hacmi: 65 km3 , Kret Kotu: 885 m, Yağış Alanı:739 km2 ’dir. Toplam 7.000 ha tarım arazisini sulayacak olan baraj inşaatına, 26/07/1995 tarihinde başlanılmış olup, %53 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır. Bütçe imkanları yüzünden 4 yıldır inşaat durmuştur. 

Cindere Barajı: Diğer barajlardan çok farklı bir yapıya sahip olan baraj (İlk defa bu barajda uygulanan SSKD’li gövdenin, diğer dolgulara oranla daha kaliteli ve daha ucuz olduğu belirtildi.) Büyük Menderes Nehri üzerinde ve Denizli’nin Güney ilçesine 5 km uzaklıkta inşa edilmektedir. Baraj, Gölemezli ve Pamukkale ovalarının sulama ihtiyacını karşılayabilecek niteliktedir. 4.600 hektarlık sahanın sulama ihtiyacını karşılayacak olan baraj, yılda 88 milyon kwh enerji üretme kapasitesine sahip olacak; Denizli ilinin enerji ve sulama için en önemli barajlarından biri olacaktır. Barajda 2007 yılında su tutulmaya başlanacak olup, 2008 yılında faaliyete geçecektir. Cindere Barajı ve iletim kanalının (14 km) tamamlanması ile pompajlı olarak sulanan Pamukkale sulaması cazibeli olarak sulanabilecektir. Ayrıca planlama çalışması yeni tamamlanan Buldan ovası da sulama imkanına kavuşacaktır. 

Sulama Kanalları: Sarayköy, Çürüksu, Pamukkale, Işıklı, Irgıllı, Baklan Ovası Sağ Sahil, Gümüşsü, Sundurga-Sütlaç, Kumavşarı, Kelekçi, Gölcük-Alcı, Baklan Ovası Sol Sahil ve Çal Sulaması faaliyette olanlardır.

 OVALAR 

Çürüksu ve Denizli Ovası: Çömleksaz köyünden başlayan ova, Pamukkale’nin altından, Büyük Menderes (Sarayköy) ovasına karışır. Ovayı Çürüksu sular. Yüzölçümü 150 km2, denizden yükseltisi 100 ile 600 metre arasında değişir. Ovada Pamuk, buğday, mısır yetiştirilir.

 Büyük Menderes ve Sarayköy Ovası: Doğudan Honaz Dağı, kuzey ve kuzeydoğudan Çökelez Dağı, kuzeybatıdan Sazak Dağı, güney ve güneybatıdan Babadağ ile çevrilidir. Ovayı Büyük Menderes akarsuyu sulamaktadır. Yüzölçümü 200 km2, denizden yükseltisi 70-500 metre arasında değişir. Ovada Pamuk,buğday,mısır yetiştirilir.

 Tavas Ovası: Ovanın kuzeydoğu ucunda Tavas, güneybatı ucunda, Kale ilçeleri yer alır. Yüzölçümü 300 km2 dir. Deniz seviyesinden yüksekliği 950 metredir. Tavas ovasında birkaç küçük çay ve dere dışında akarsu yoktur. Genelde kıraçtır. Buğday, tütün ve nohut yaygın olarak üretilen tarım ürünlerindendir.

 Kaklık Ovası : Honaz Dağının kuzeyinden doğuya doğru uzanır. Yüzölçümü 60 km2, denizden yüksekliği 600 metredir. Sulu tarım yapılmaktadır. Pamuk ve buğday en çok yetiştirilen ürünlerdir. Hanabat Ovası: Acıgöl’ün batısındadır. Kuzeyden Maymun Dağı, güneyden Söğüt Dağları ile çevrilidir. En çok buğday yetiştirilir. 

Acıpayam Ovası: Tavas ovasının doğusunda, Serinhisar ilçesi ve Kızılhisar Dağları bitiminde, kuzeyden güneye doğru uzanan, yüzölçümü 443 km2, denizden yüksekliği 850 metre olan karstik oluşumlu ve 1950’li yıllarda bile varolan bataklıklar kurutularak toprak kazanılan, dar bir alanı Dalaman Çayı ile sulanabilen, kıraç özelliği ile dikkat çeken, buğday, tütün ve nohut gibi kurakçıl ürünlerin çokça yetiştirildiği bir ovadır. 17 / 114 18 / 114

 Çivril ve Baklan Ovaları: Kuzeyde Yorga, güneyinde Bozdağ ve Beşparmak Dağları, doğusunda Akdağ, batısında Çökelez Dağı ile çevrilidir. Çivril ve Baklan ovalarını B. Menderes akarsuyu sular. Yüzölçümü 920 km2 dir. Denizden yüksekliği 850 metredir. Ovada buğday ve nohut yetiştirilir. 

YAYLALAR 

Yukarı-Aşağı Erikli Yaylası: Honaz’a 10 km. mesafededir. Etrafı tamamen çam ağaçları ile kaplı geniş düz bir arazidir. Lala Bağlar Yaylası: Honaz ilçesine 3 km.’lik mesafede, etrafı çam ormanları ile kaplı, fazla büyük olmayan düz arazidir. 

Süleymanlı Yaylası: Buldan ilçesine asfalt yol ile bağlı 8 km.lik bir mesafededir. Geniş düzlük bir alandadır. ıçi tamamen sazlarla kaplı, büyük bir göle sahiptir. Göl kenarında yaklaşık 30 yıllık ve halen çalışır durumda 8 odalı otel vardır. Çam ağaçlarıyla kaplı, fazla yüksek olmayan dağlar vardır. 

Lala Bağlar Yaylası: Honaz ilcesine 3 km. uzaklıktadır. Yolu topraktır. Konaklama ve altyapı tesisleri yoktur. Etrafı çam ormanı ile kaplıdır. Taşdelen Yaylası: Babadağ ilçesine 5, Sarayköy ilçesine 20 km.lik mesafede olup, stabilize yol ile bağlıdır. Hisarköy’de “Attuda” antik kenti vardır. Yayla üzerinden 23 km.lik yol ile Aphrodisias’a ulaşılmaktadır. Yayla engebeli arazide olup, çam-kestane-ceviz,vb. ağaçlarla kaplıdır 

Yatağan Yaylası: Kasabaya 12 km. uzaklıkta, yolu asfalttır. Çadır kurularak konaklama yapılabilmektedir. Yatağan Bıçakçılık Festivali’nin bir bölümü bu yaylada yapılmaktadır. Suyu bol olup, ormanlarla kaplıdır. Anadolu'ya ilk gelen Oğuz Boylarının yerleşim yerlerinden birisi olan Yatağan kasabasına 5 km. mesafede olan Kefe yaylası, Yatağan ile Honaz ilçesinin bazı köylerini birbirine bağlayan asfalt yol üzerinde yer alır. 1100 m. rakımlı yaylada karaçam, kızılçam ve ardıç ağaçları mevcuttur.

     Elektrik, su, çadır, piknik alanları, Wc, duş, restoran, market, kasap ve çeşitli spor alanları gibi altyapı ve üst yapıları belediyesince tamamlanarak 2000 yılından bu yana iç turizme hizmet etmektedir.

     Kefe yaylasında her yıl Ağustos ayı ilk haftasında önemli etkinlikler yapılmaktadır. Yatağan, Denizli-Antalya karayolu üzerinde güzergâh dışında kalmasına rağmen yaylanın temiz havası ve bol oksijeni, huzuru ve sakinliği, hizmete giren sosyal tesisleri ve iletişim ağı ile dünya bağlantısı sağlandığı için talep patlaması olmaktadır. Yatağan kasabasının bıçak üretiminde önemli bir yeri vardır. Kasaba bu turizm potansiyelini her yıl Ağustos ayında düzenlediği Bıçakçılık ve Kefe Yaylası Şenlikleri ile pekiştirmektedir. 

Topuklu Yaylası: Beyağaç ilçesine 15 km.lik stabilize yol ile bağlıdır. Engebeli bir arazi olup, yaylanın 10 km. kuzeyinde 1903 metre yükseklikteki Kartal Gölü ve civarındaki 1200 yıllık ormanlar görülmeye değer yerlerdir. Kartal Gölü Doğal Sit alanı içindedir.

On beş hektar civarında kısmen dalgalı bir düzlüğü bulunmaktadır. Etrafındaki heybetli ağaçları, havası, soğuk ve kaliteli içme suyu kaynakları ile ünlüdür. Günübirlik piknik ve çadırlı kp için uygundur. İlçe merkezine 20 km. uzaklıkta yaklaşık 1700 rakımlıdır. Yaylanın batısındaki tepelerden Gökova körfezini ve yaz aylarında gün batımını izlemek çok keyiflidir.Beyağaç topuklu yaylası güneş enerjisiyle aydınlatılmaktadır. Büyük organizasyonlara ev sahipliği yapabilecek kapasiteye sahip olan topuklu yaylasında ; Restorant, fırın, tandır kuyusu ve alabalık havuzları vardır. Ayrıca çim futbol ve voleybol sahaları geçtiğimiz yıllarda hizmete açılarak ziyaretçilerin kullanımına sunulmuştur. Yaylada Alt yapı çalışmaları tamamlanmış durumdadır. Çeşme , Duş ve  tuvaletler imkanları  vardır. Toplu halde organizasyonlar için 200 kişilik yer hazırdır. Çocuk parkı mevcuttur  ve ahşap -kıl çadırında geceleme imkanı vardır. Yayladaki toplam yatak sayısı 70’dır. Yaylada  sosyal tesis ve kapladığı alan itibariyle 2 futbol takımının aynı anda kamp yapabilir.

    Tesisleri büyük beğeni görmektedir. Ayrıca köyceğiz üzerinde yol yapım çalışması programa alınmıştır. Yolun bir kısmı stabilizedir. Yaylaya Beyağaç ilçesi üzerinden ulaşım mümkündür.Her yıl haziran ayında Topuklu Yaylasında şenlikler düzenlenmektedir. Bu organizasyonlarda yağlı pehlivan güreşleri, Halk Konserleri ve çeşitli gösteriler yapılmaktadır.

Beyağaç Topuklu Yaylasıyla ilgili olarak aşağıdaki numaralardan bilgi alabilirsiniz. Beyağaç Belediyesi      :0 258 691 60 16 Beyağaç kaymakamlığı  :0 258 691 61 01

 Karagöz Yaylası : Kapuz Mağarasının da yer aldığı bu yayla, Çameli ilçesindedir.Çam ağaçlarıyla kuşatılmış bu yaylada bol su bulunmaktadır. 19 / 114